تحلیل فضایی شاخص های رشد هوشمند شهری در شهر اهواز

گسترش سریع شهرها، اکثر کشورهای جهان را با مشکلات متعددی مواجه ساخته است. به طوری که نه تنها سیاست¬های شهرسازی بلکه مسایل اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی بسیاری از مناطق شهری تحت تاثیر این پدیده قرار گرفته اند. هر چند افزایش جمعیت علت اولیه¬ی گسترش سریع شهرها محسوب می شود، لیکن پراکندگی نا¬معقول آن اثرات نامطلوبی بر محیط طبیعی و فرهنگی جوامع می گذارد. تلاش¬های زیادی برای بر طرف ساختن اثرات منفی گسترش پراکنده شهرهابه عمل آمده که عمده¬ترین آنها راهبرد رشد هوشمند است. در واقع رشد هوشمند به عنوان پاسخی برای تداوم مشکلات توسعه¬ی پراکنده و نتایج منفی آن به وجود آمده است. در این پژوهش، هدف؛ بررسی شاخص¬های رشد هوشمند شهری در شهر اهواز و عوامل موثر بر آن ازطریق 37 شاخص مختلف ( اجتماعی- اقتصادی، کالبدی و کاربری اراضی، زیست محیطی و دسترسی و ارتباطات) است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است؛ برای تجزیه و تحلیل داده¬ها از مدل¬های کمی برنامه¬ریزی، از جمله تصمیم گیری¬های چند معیاره¬ی تاپسیس، تحلیل رگرسیون، آزمون anova و همبستگی پیرسون استفاده شده است. بر اساس بررسی¬های صورت گرفته از بین 8 منطقه¬ی شهرداری اهواز، منطقه 4 در شاخص¬های اجتماعی-اقتصادی، کالبدی و کاربری اراضی و زیست محیطی رتبه اول و منطقه 1 در شاخص دسترسی و زیست محیطی رتبه اول را به خود اختصاص داده است. در شاخص¬های تلفیقی رشد هوشمند شهری، منطقه 4 شهرداری بهترین حالت و منطقه 6 بدترین وضعیت را داشته است. بیشترین میزان نا¬برابری در شاخص دسترسی- ارتباطات و کمترین میزان نا¬برابری بین شاخص¬های زیست محیطی دیده می شود. برابر آزمون آماری انجام گرفته بین شاخص¬های کالبدی و کاربری اراضی با شاخص¬های تلفیقی رشد هوشمند، همبستگی معنا¬دار وجود دارد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون توام نشان می دهد از بین شاخص¬های چهارگانه، شاخص دسترسی بیشترین تاثیر را در رشد هوشمند مناطق شهر اهواز دارد. بر اساس نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون بین سطح توسعه یافتگی و رشد هوشمند در شهر اهواز رابطه وجود ندارد.